Palmy podlaskie – zwyczaje i tradycje
Palmy wielkanocne są jednym z ciekawszych rekwizytów obrzędowych naszej kultury ludowej. Święcenie palm w niedzielę rozpoczynającą Wielki Tydzień ma w Polsce kilkuwiekową tradycję. Palmy wielkanocne podlaskie przygotowuje się z gałązek wierzby, która w symbolice kościoła jest znakiem zmartwychwstania i nieśmiertelności duszy. Ścina się je w Środę Popielcową i przechowuje w naczyniu z wodą, aby puściły listki i pąki na Niedzielę Palmową – zwaną na Podlasiu Wierbnicą. Strojenie palm wielkanocnych i święcenie ich w Niedzielę Palmową nawiązuje do wjazdu Chrystusa do Jerozolimy i powitania go przez jej mieszkańców. Palmy mają bardzo istotne miejsce w wierzeniach na Podlasiu. Panuje przekonanie, że na właścicieli palm w czasie święcenia przechodzi energia witalna zapobiegająca chorobom. Palmy postawione w oknie miały chronić domy przed uderzeniem pioruna, a umieszczone za świętym obrazem - zapewniać domownikom zdrowie i dobrobyt. Dziś buduje się wysokie, kolorowe palmy, które są ozdabiane .W trzpień palmy wplata się bukszpan, barwinek, borówkę, cis. Przybiera się jeszcze kolorowymi wstążeczkami i suszonymi lub sztucznymi kwiatkami. To zwyczaj wciąż żywy, chociaż większość z nas kupuje palmy w sklepach i traktuje je często jako element dekoracyjny towarzyszący świętom. Inni podtrzymują tradycję przygotowując palmy własnoręcznie. Palmowa Niedziela to doskonała okazja, by przypomnieć sobie ludowe tradycje i spędzić czas z najbliższymi. Natomiast, aby tradycja wykonywania palm podlaskich przetrwała proponujemy wykonanie ich z dostępnych w domu materiałów lub chociażby narysowanie w celu utrwalenia obrzędu.
Palmy wielkanocne- rodzinne warsztaty w domu
Wykonanie palmy wielkanocnej ma być dla nas przede wszystkim zabawą i sposobem na spędzenie czasu z rodziną. Dzieci szczególnie lubią takie prace manualne, dlatego warto je również zaprosić do robienia palmy wielkanocnej lub do jej narysowania. Tradycja mówi, że trzpień palmy wielkanocnej to gałązki wierzby. Powinien być mocny i sztywny aby utrzymał resztę roślin. Najlepiej jest związać ciasno kilka wierzbowych gałązek, a następnie je ozdobić. Najlepiej na palmie wielkanocnej wyglądają naprzemienne okółki z kwiatów(żywe lub wykonane z bibuły) i bukszpanu. Na koniec można dodać kokardę z kolorowej wstążki. Ozdobić wg własnych pomysłów. Miłej pracy!
Filmy pokazujące jak wykonać palmy: https://www.youtube.com/watch?v=iIZSUxkC1qk&feature=emb_rel_end
https://www.radio.bialystok.pl/wiadomosci/index/id/181682
https://www.youtube.com/watch?v=St6y9UAj_XM&feature=emb_rel_end
https://www.youtube.com/watch?v=8_D9Fk0vTKk
https://stylowi.pl/32633807
Źródło:
http://wiano.eu/article/1653
https://wrotapodlasia.pl/pl/kultura/kultura_sztuka/podlaskie_muzeum_kultury_ludowej/palmy-wielkanocne-w-ramach-rodzinnych-warsztatow.html
https://www.se.pl/bialystok/wielkanoc-na-podlasiu-przypominamy-najpiekniejsze-zwyczaje-aa-SRrG-Lmc1-Jz31.html
Mirosława Nikonczuk